Network Marketing là gì? Có phải kinh doanh đa cấp không?

Giống như nhiều lĩnh vực khác, lĩnh vực Marketing đã phát triển vượt bậc theo thời gian. Không chỉ đơn thuần dành riêng cho người mua, người bán, người bán hàng và doanh nghiệp, nó còn có các loại hình tiếp thị mới liên tục xuất hiện và phát triển, mở rộng phạm vi hoạt động. Trong số đó, một hình thức tiếp thị được biết đến là Network Marketing. Vậy, cách hoạt động của hình thức tiếp thị này là gì? Cùng tìm hiểu thêm chi tiết thông qua bài viết dưới đây của HMA Agency nhé!

Network marketing là gì? Có phải kinh doanh đa cấp không?
Network marketing là gì? Có phải kinh doanh đa cấp không?

Network Marketing là gì?

Network Marketing còn được gọi là kinh doanh theo mô hình mạng lưới, một phương pháp để phát triển doanh nghiệp bằng cách sử dụng mạng lưới các nhà phân phối. Kinh doanh theo mạng lưới đó được gọi là Multi Level Marketing (viết tắt MLM). 

Để tìm hiểu về Network Marketing và kinh doanh theo mô hình này, người kinh doanh cần phát triển mạng lưới đối tác kinh doanh, mở rộng số lượng và phạm vi nhân viên bán hàng để thu hút khách hàng tiềm năng, bán hàng và đạt doanh số. Chính khách hàng sử dụng sản phẩm sẽ trở thành người tiếp thị và phân phối sản phẩm đến nhiều khách hàng tiếp theo. Những khách hàng này sẽ nhận được hoa hồng khi họ giới thiệu sản phẩm đến người khác và họ mua hàng.

Nguồn gốc của tiếp thị mạng lưới

Mô hình kinh doanh theo mạng lưới xuất hiện lần đầu tiên vào thập niên 40 của thế kỷ XX tại Mỹ và đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển khác nhau, được chia thành 4 giai đoạn như sau:

  • Giai đoạn 1945 – 1979: Giai đoạn đầu tiên của kinh doanh đa cấp, nhưng chưa được chính thức công nhận. Nhiều công ty kinh doanh đa cấp hoạt động không tuân thủ quy định và luật pháp, tuy nhiên không có văn bản nào quy định rõ về nó.
  • Giai đoạn 1980 – 1989: Đây là giai đoạn mà Network Marketing bắt đầu được chính phủ hỗ trợ và nhiều doanh nghiệp lựa chọn sử dụng mô hình này. Tuy nhiên, vì nó vẫn còn khá mới mẻ và phức tạp, nên không được công chúng quan tâm nhiều.
  • Giai đoạn 1990 – 1999: Network Marketing bắt đầu trở nên phổ biến và chính thức trở thành một hình thức kinh doanh chính thức.
  • Giai đoạn 1999 đến nay: Kinh doanh đa cấp phát triển và lan rộng trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam.
Network Marketing
Nguồn gốc của tiếp thị mạng lưới

Các thuật ngữ dùng trong Marketing Network

Những thuật ngữ phổ biến trong hoạt động kinh doanh theo mạng:

  • Bán hàng trực tiếp (Direct Sales): Công ty sử dụng kinh doanh theo mạng để quảng bá và bán sản phẩm của mình trực tiếp cho khách hàng, thay vì thông qua các kênh phân phối khác.
  • Doanh nhân tự kinh doanh (IBO – Independent Business Owner): Là những người tham gia vào kinh doanh theo mạng và hoạt động như những chủ doanh nghiệp riêng của mình.
  • Nhà phân phối (Distributor): Hầu hết các công ty kinh doanh theo mạng coi các thành viên của mình là nhà phân phối, chứ không phải là nhân viên bán hàng.
  • Tuyến dưới (Downline): Là các thành viên được tuyển dụng bởi nhà phân phối hoặc thành viên khác, tạo thành một tuyến dưới của nhà phân phối. Tất cả các nhà phân phối đều được hưởng lợi từ doanh số bán hàng của tuyến dưới của mình.
  • Tuyến trên (Upline): Bao gồm tất cả các nhà phân phối trong hệ thống phân cấp trên nhà tài trợ cá nhân.
  • Kế hoạch (Plan): Để sử dụng kinh doanh theo mạng hiệu quả, bạn cần lập kế hoạch tất cả các phương pháp mà nhân viên bán hàng có thể kiếm được tiền. Kế hoạch này cũng xác định mức lương thay đổi như thế nào dựa trên doanh số bán hàng và số lượng đối tác được tuyển dụng.
  • Tài trợ (Sponsorship): Là người đưa một nhân viên vào công ty.
  • Tuyển dụng hoặc cộng tác (Recruit or collaborate): Là quá trình một nhà tài trợ đưa một cá nhân vào công ty. Nhà tài trợ sẽ được thưởng cho doanh số của đối tác.
Network Marketing
Những thuật ngữ phổ biến trong hoạt động kinh doanh theo mạng

Giá trị mô hình Network Marketing

Mô hình kinh doanh Network Marketing mang lại rất nhiều lợi ích hữu ích mà bạn không thể bỏ qua:

  • Không cần giữ hàng tồn kho, không phải vay tiền để đặt cọc.
  • Phân phối sản phẩm trực tiếp đến khách hàng cuối cùng với giá cả hợp lý, tránh được hàng giả.
  • Cơ hội phát triển doanh nghiệp mở rộng không giới hạn.
  • Bảo vệ quyền lợi cho doanh nhân tốt nhất trong mô hình kinh doanh đa cấp.
  • Buôn bán tiết kiệm chi phí với giá cả thấp nhất.
  • Là nơi thực hiện nhiều chức năng: người dùng, người quảng cáo, người tiêu dùng, giúp người khác có khả năng kinh doanh và là nơi để kinh doanh.
Network Marketing
Giá trị của mô hình mang lại rất nhiều lợi ích

Đặc điểm của Marketing Network

Các đặc điểm của kinh doanh tiếp thị mạng lưới (Network Marketing) bao gồm:

  • Mục đích cuối cùng là tăng cường bán lẻ sản phẩm và dịch vụ.
  • Mạng lưới kinh doanh mạng được mở rộng nhờ sự tham gia của những người ở các cấp bậc và tầng lớp khác nhau.
  • Bán hàng trong kinh doanh mạng không yêu cầu phải có cửa hàng hay hệ thống, mà chỉ cần nơi ở, nơi làm việc, hoặc bất kỳ địa điểm phù hợp nào.
  • Người kinh doanh trong kinh doanh mạng có thể kiếm thu nhập từ tiền thưởng hoặc hoa hồng dựa trên doanh số bán hàng của những người dưới cấp trong mạng lưới.
  • Kinh doanh tiếp thị mạng lưới không đòi hỏi chi phí đầu tư cho mạng lưới kênh phân phối hay nhân viên bán hàng.
  • Công ty kinh doanh mạng có thể là nhà sản xuất trực tiếp sản phẩm hoặc tổ chức phân phối sản phẩm từ các nhà sản xuất khác.
  • Người tham gia vào mô hình kinh doanh mạng chính là những đối tác tiếp thị của doanh nghiệp, được phân biệt dưới nhiều tên gọi như nhà phân phối, đại lý, chi nhánh,…

Ưu điểm nhược điểm của Network Marketing là gì?

Việc kinh doanh tiếp thị mạng lưới thường bị đánh giá tiêu cực, nhất là những mô hình đa cấp, trong đó những nhân viên bán hàng ở cấp cao nhất có thể kiếm được số tiền ấn tượng từ hoa hồng của các cấp dưới họ. Người ở cấp thấp sẽ kiếm được ít hơn. Công ty kiếm tiền bằng cách bán các gói khởi đầu đắt tiền cho những người mới tham gia.

Điểm hấp dẫn của kinh doanh tiếp thị mạng lướilà một cá nhân có nhiều năng lượng và kỹ năng bán hàng tốt sẽ tạo ra một doanh nghiệp có lợi nhuận với một khoản đầu tư khiêm tốn.

Theo Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC), một nguyên tắc tốt là các hoạt động bồi thường dựa trên doanh số bán hàng thực tế cho khách hàng thực tế có xu hướng được cho là uy tín hơn so với các kế hoạch đa cấp, trong đó mọi người kiếm tiền dựa trên số lượng người bán hàng mà họ tuyển dụng.

Network Marketing
Ưu điểm sẽ tạo ra một doanh nghiệp có lợi nhuận

Cách thức hoạt động của tiếp thị mạng lưới

Các công ty thường xây dựng một mạng lưới bán hàng gồm nhiều cấp nhân viên bán hàng. Nhân viên bán hàng sẽ được khuyến khích tuyển dụng mạng lưới nhân viên bán hàng của riêng họ. Một cấp mới (hoặc “tuyến trên”) sẽ kiếm được hoa hồng trên doanh số bán hàng của chính mình và doanh số bán hàng của những người trong cấp họ đã tạo (“tuyến dưới”). Các cấp mới sau này sẽ đóng góp nhiều hoa hồng hơn cho người ở cấp cao nhất cũng như cấp giữa.

Do đó, thu nhập của nhân viên bán hàng sẽ phụ thuộc vào việc tuyển dụng và bán sản phẩm. Những người tham gia sớm và ở cấp cao nhất sẽ được hưởng tối đa quyền lợi về hoa hồng.

Phân loại mô hình hình kinh doanh Network Marketing

Không thể bỏ qua phần kiến thức về những hình thức Networking Marketing phổ biến nhất hiện nay, và HMA Agency sẽ giới thiệu chia sẻ chi tiết trong phần tiếp theo.

Theo phạm vi hoạt động

Có thể phân loại Networking Marketing dựa trên phạm vi thực hiện, gồm các hình thức sau:

  • Networking Marketing quốc gia: hình thức tổ chức Networking Marketing trong một quốc gia nhất định, giới hạn địa lý trong một khu vực hoặc địa phương nào đó. Mạng lưới bán hàng sẽ được triển khai giới hạn trong phạm vi này để phân phối sản phẩm đến khách hàng.
  • Networking Marketing quốc tế: hình thức mở rộng phạm vi Networking Marketing ra ngoài tầm biên giới để phân phối sản phẩm đến khách hàng ở nhiều quốc gia khác nhau.
Network Marketing
Theo phạm vi hoạt động quốc gia và quốc tế

Theo tính chất

Có thể phân loại Networking Marketing theo tính chất như sau:

  • Networking Marketing chân chính: Đây là hình thức kinh doanh thể hiện chính xác tính chất của Networking Marketing, trong đó các hoạt động tiếp thị sản phẩm thông qua mạng lưới người tham gia để thực hiện bán lẻ hàng hoá.
  • Networking Marketing biến tướng: Đây là hình thức kinh doanh có mục đích thu về lợi ích bất chính, trong đó người tham gia phải đặt cọc hoặc mua một sản phẩm bất kỳ tại doanh nghiệp.

Single-Tier Network Marketing

Trong kinh doanh theo mạng lưới một cấp, bạn đăng ký vào chương trình liên kết của một công ty để bán sản phẩm hoặc dịch vụ của họ. Bạn không cần phải tuyển thêm nhà phân phối khác và tất cả thu nhập của bạn đều đến từ bán hàng trực tiếp. 

Trong một số chương trình liên kết trực tuyến, bạn được trả tiền cho lưu lượng truy cập mà bạn đưa đến trang web liên kết. Các chương trình liên kết trả tiền theo mỗi lượt nhấp chuột (PPC) và trả tiền theo từng khách hàng tiềm năng (PPL) là những ví dụ khác về kinh doanh theo mạng lưới một cấp.

Network Marketing
Single-Tier Network Marketing

Two-Tier Network Marketing

Khác với hình thức kinh doanh theo mạng lưới một cấp, kinh doanh theo mạng lưới hai cấp đòi hỏi một số công việc tuyển dụng, tuy nhiên thu nhập của bạn không hoàn toàn phụ thuộc vào việc tuyển dụng đó. Bạn được trả tiền cho doanh số bán hàng trực tiếp (hoặc lưu lượng truy cập bạn đưa đến một trang web) và doanh số bán hàng trực tiếp hoặc lưu lượng truy cập được giới thiệu bởi các đại lý hoặc nhà phân phối mà bạn tuyển dụng để làm việc dưới quyền của bạn.

Một số mô hình Network Marketing tại HMA Agency

Việc hiểu rõ về các mô hình của Networking Marketing là một phần kiến thức cơ bản và quan trọng khi nghiên cứu về thuật ngữ này. Tại HMA Agency có những mô hình Networking Marketing chính như sau:

Mô hình nhị phân

Mô hình này là hình thức đơn giản nhất trong hệ thống Networking Marketing, nó chỉ cho phép mỗi nhà phân phối tuyển thêm hai nhà phân phối khác ở cấp bậc thấp hơn và phân phối hàng hóa cùng các nhánh dưới đồng đều. Vì vậy, số lượng người tham gia mô hình này bị giới hạn.

Network Marketing
Mô hình nhị phân

Mô hình ma trận

Mô hình ma trận là một phiên bản nâng cấp từ mô hình nhị phân, cho phép nhà phân phối tuyển thêm nhiều hơn hai nhà phân phối cấp thấp. Tuy nhiên, số lượng người tham gia sẽ vẫn bị giới hạn bởi các chính sách và quy định của công ty.

Mô hình tầng

Mô hình tầng cho phép các nhà phân phối tuyển dụng số lượng nhà phân phối cấp thấp không giới hạn. Tuy nhiên, việc không giới hạn số lượng nhà phân phối cấp dưới sẽ dẫn đến những hạn chế về mặt cơ học và hạn chế về mức độ thanh toán. Điều này dẫn đến việc các cấp trên không được chăm sóc và cấp dưới sẽ không nhận được tiền hoa hồng.

Mô hình ly khai

Mô hình ly khai là một hình thức Networking Marketing tiên tiến nhất hiện nay cho phép các nhà phân phối có thể tuyển thêm số lượng nhà phân phối cấp thấp không giới hạn. Mô hình này xây dựng một hệ thống thế hệ và hệ thống cấp bậc. Các nhà phân phối ở mỗi cấp bậc sẽ được hưởng mức hoa hồng khác nhau, giúp cho mô hình trở nên công bằng hơn.

Lưu ý khi triển khai Network Marketing

Một số lưu ý quan trọng khi tham gia Network Marketing:

  • Tìm kiếm mối quan hệ tiềm năng ở bên ngoài: Đừng giới hạn bản thân trong những mối quan hệ quen thuộc như gia đình và bạn bè. Hãy mở rộng mạng lưới quan hệ để tìm kiếm những hạt giống tiềm năng.
  • Phát triển mối quan hệ chuyên nghiệp: Không nên lợi dụng mối quan hệ đã có, thay vào đó, hãy phát triển mối quan hệ mới để tìm kiếm những tài năng thực sự. Hãy hoạt động chuyên nghiệp để trở thành chuyên gia bán hàng và tuyển dụng thực thụ.
  • Không để lỡ mất hạt giống tiềm năng: Chuẩn bị tinh thần sẵn sàng để giữ chặt những hạt giống tiềm năng. Quan sát và đánh giá kỹ các cá nhân để không bỏ lỡ bất kỳ cơ hội nào.
  • Tạo danh sách cá nhân trung thành: Liệt kê danh sách những cá nhân tiềm năng và quan sát thái độ của họ. Hãy phát triển một mối quan hệ dựa trên nền tảng hỗ trợ lẫn nhau để xây dựng sự trung thành và đồng hành lâu dài.
Network Marketing
Hãy mở rộng mạng lưới quan hệ để tìm kiếm những hạt giống tiềm năng

3 ví dụ thành công về chiến lược Network Marketing

Dưới đây là 3 ví dụ về các công ty đã thành công trong việc áp dụng hình thức kinh doanh mạng lưới:

Tupperware: Là tổ chức tiếp thị đa cấp nổi tiếng nhất trên thế giới, được thành lập tại Mỹ vào năm 1938. Danh mục sản phẩm chủ đạo của Tupperware là hộp đựng thực phẩm bằng nhựa, và công ty đạt mức độ chỉ ngang bằng với các công ty có phương thức phân phối truyền thống như băng keo Scotch hay máy hút bụi Hoover. Amway: Là tập đoàn kinh doanh theo mạng lưới lớn nhất thế giới, với doanh thu khoảng 8,5 tỷ đô la vào năm 2020. Từ khi thành lập ở Michigan vào năm 1959, công ty đã phát triển với hơn 3 triệu đại diện bán các sản phẩm chăm sóc sức khỏe, sắc đẹp và gia đình tại hơn 100 quốc gia.

Herbalife: Là một công ty tiếp thị đa cấp kinh doanh các mặt hàng thực phẩm chức năng, được thành lập vào năm 1980 tại California. Hiện nay, công ty có hàng triệu nhà phân phối độc lập trên toàn cầu.

Networking Marketing là một lựa chọn đúng và hiệu quả cho các doanh nghiệp trong thời đại công nghệ số phát triển. Những kiến thức cơ bản được chia sẻ qua bài viết của HMA Agency sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm Networking Marketing và đạt được thành công trong kinh doanh.

Thông tin liên hệ:

Công ty phát triển thương hiệu HMA AGENCY

Hotline: 0354469238

Gmail: hmaagencyvn@gmail.com

Facebook: https://www.facebook.com/hmaagencyvn

Website: HMA Agency

Địa chỉ : Số nhà 37, ngõ 135 Đội Cấn, Phường Ngọc Hà, Quận Ba Đình Hà Nội

Câu hỏi thường gặp

Network Marketing có phải là một sơ đồ kim tự tháp không?

Network Marketing không phải là sơ đồ kim tự tháp bởi vì các công ty thực sự bán hàng hóa hoặc dịch vụ thực tế, trong khi những người tham gia sẽ được trả hoa hồng từ doanh số bán hàng của mình và của những người mà họ tuyển dụng. Mặc dù có những vấn đề có thể phát sinh, nhưng nó không được coi là hình thức lừa đảo nếu các công ty hoạt động đúng đắn và tuân thủ các quy định pháp luật.

Tiếp thị mạng lưới có phải là xấu không?

Tiếp thị mạng lưới không phải là hoạt động xấu hay bất hợp pháp. Đây là hình thức kinh doanh được phép và có thể mang lại lợi ích cho các bên tham gia nếu được thực hiện đúng cách. Tuy nhiên, như bất kỳ mô hình kinh doanh nào khác, nó cũng có thể bị lạm dụng hoặc bị sử dụng để lừa đảo, vì vậy người tham gia nên thận trọng và cẩn trọng trong việc lựa chọn công ty và tham gia vào hoạt động tiếp thị mạng lưới. Nếu được thực hiện đúng cách và với tinh thần trung thực, tiếp thị mạng lưới có thể là một hình thức kinh doanh hợp lý và mang lại lợi ích cho tất cả các bên tham gia.

Nguồn tham khảo

1. ADAM HAYES. 2022. Network Marketing Meaning and How It Works

https://www.investopedia.com/terms/n/network-marketing.asp

Ngày tham khảo: 05/04/2023

2. Lahle Wolfe. 2022. The Network Marketing Business Model: Is It Right for You?

https://www.thebalancemoney.com/the-network-marketing-business-model-is-it-right-for-you-3515493

Ngày tham khảo: 05/04/2023

Bài viết liên quan

Tác giả: Trần Trung Hiếu

Tôi có hơn 10 năm hoạt động trong lĩnh vực Marketing và làm việc cho nhiều tập đoàn lớn tại Việt Nam, hiện là một trong những chuyên gia Marketing hàng đầu trong ngành. Tôi là cựu sinh viên của trường Đại Học Thương mại với chuyên ngành Quản trị kinh doanh và tốt nghiệp chuyên ngành Marketing trường đại học Kinh Tế Quốc Dân.
 

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *